कवि खेमराज शर्माको ‘माण्डवी’ महाकाव्यभित्र माओवादी जनयुद्धको विषयले प्रवेश पाएको छ । यसअघि प्रकाशित महाकाव्यहरूमा माओवादी जनयुद्धलाई प्रत्यक्ष रूपमा विषयवस्तु बनाइएको नपाइएकाले यस महाकाव्यको विशेष महत्त्व रहेको छ । यसभित्रका अधिकांश श्लोकहरू अनुष्टुप छन्दमा छन् । यसभित्र गद्यकविता र लोकछन्दको पनि प्रयोग गरिएको छ ।...

युवा लेखक छवीन्द्र चेम्जोङको दोस्रो कृतिका रूपमा प्रस्तुत ‘अल्झिएका सपना’ गजलसङ्ग्रह विशेषतः प्रेमसँग सम्बन्धित छ । मिलन–बिछोड र सुख–दुःख तथा त्यसले मनमा पारेको प्रभाव यस गजलसङ्ग्रहका विषयवस्तु हुन् । यसले गजलकारको विचारको प्रतिनिधित्व गरेको छ ।

यज्ञप्रसाद उपाध्याय त्रिपाठीद्वारा लिखित ‘कृपालुचरणामृत’ महाकाव्यमा १ हजार ९ सय ७१ श्लोक छन् । यी श्लोकलाई छन्दोबद्ध गर्न नसके पनि यथासम्भव लयबद्ध पार्ने प्रयास महाकाव्यकारले गर्नुभएको छ । भाषा–व्याकरण पनि उहाँकै इच्छाबमोजिम जस्ताको तस्तै राखिएको छ । जीवनको उत्तरार्धमा पुगेका व्यक्तिमा गुम्सिएर बसेको प्रतिभाबाट जस्तोसुकै…

‘श्रीकृष्णचरणामृत’ महाकाव्यकार यज्ञप्रसाद उपाध्याय त्रिपाठीको चौथो महाकाव्य हो । यसमा प्रथम सर्गदेखि अष्टदश सर्गसम्मका १८ सर्ग छन् । प्रथम सर्गमा १०० श्लोक, द्वितीयदेखि सप्तदश सर्गसम्ममा १०८ — १०८ श्लोक, अष्टदश सर्गमा १२८ श्लोक छन् भने १८ वटै सर्गको अन्त्यमा श्लोकसङ्ख्या नदिई १–१ श्लोक राखिएका छन्…

२०५५ सालमा प्रकाशित ‘जीवनधारा’ सावित्री जङ्गम थापाको दोस्रो पुस्तकाकार कृति हो । कृतिकारको पचासवर्षे उमेरसम्मको सङ्घर्षशील जीवनयात्रालाई आत्मकथात्मक रूपमा काव्यमा ढाली झ्याउरे छन्दमा लिखित यस काव्यको पहिलो संस्करण समाप्त भएको हुँदा यसलाई पुनः प्रकाशन गर्ने इच्छा कृतिकारले व्यक्त गर्नुभएकाले यो पुस्तक शब्दयात्रा प्रकाशनको प्रकाशकत्वमा प्रकाशन...

द्रोणप्रसाद श्रेष्ठ ‘मुन्डाघरे’ को पछिल्लो कृति ‘हिरण्य भोजपुरे : साहित्य र सङ्गीतका महारथी’ उहाँको सुबोधगम्य, सुसभ्य, सुशृङ्खलित, सुविचारयुुक्त, सुललित र सुन्दर लेखनको उदाहरण हो । यस पुस्तिकाको नाउँले नै हिरण्य भोजपुरेको विशेषता बुझाउँछ । नेपालका विशिष्ट विद्वान्हरूले हिरण्य भोजपुरेका विषयमा अभिव्यक्त गर्नुभएका विचारहरू यसमा पढ्न...

भरतमणि जङ्गमका विषयमा ‘कालजयी व्यक्तित्व भरत जङ्गम’ नाउँको पहिलो अभिनन्दनग्रन्थ २०६३ साल मङ्सिर १० गते हरि मञ्जुश्रीको सम्पादनमा प्रकाशन भएको थियो । त्यस बेला भरत जङ्गमको नाउँबाट मोती महोत्सव समारोह समिति गठन गरिएको थियो र मोती महोत्सव नेपालमै पहिलोपल्ट भरतमणि जङ्गमको ६० औँ वर्षमा मनाइएको...

काभ्रेपलान्चोक जिल्लाका शिक्षासेवी, समाजसेवी, सामूहिक चेतनाका उद्घोषक र उद्बोधक, सामाजिक विकासका पथप्रदर्शक, शैक्षिक व्यवस्थापन कौशलका उदाहरण, शिक्षाको विकास र समाज परिचालकका रूपमा सुपरिचित आदर्श शिक्षक र अनुकरणीय व्यक्तित्व रामप्रसाद अधिकारीको सम्मानस्वरूप हरि मञ्जुश्रीको सम्पादनमा ‘आदर्श शिक्षक’ नामक रामप्रसाद अधिकारी अभिनन्दनग्रन्थ प्रकाशन गरिएको हो । यस...

टीकादत्त बरालद्वारा लिखित ‘महाकवि देवकोटाका काव्यको अध्ययन’ का बारेमा डा. सुरेशराज शर्माले लेख्नुभएको छ — “टीकादत्त बराल आफ्नो विषयमा बलियो पकड राख्ने र विज्ञता हासिल गर्ने विद्वान् हुनुभएकाले उहाँका हरेक पुस्तक गहन अन्वेषणबाट निस्केका निचोडजस्ता लाग्छन् । ‘महाकवि देवकोटाका काव्यको अध्ययन’ पनि त्यस्तै खालको कृति...

‘माच’ लोेकेन्द्र ढकालद्वारा लिखित आध्यात्मिक लेखहरूको सङ्ग्रह हो । यसमा १६ वटा लेखहरू सङ्कलित छन् । कुनै लेख पूूर्वप्रकाशित छन् भने कुनै लेख पहिलोपटक यसै पुस्तकमा छापिएका छन् । सबै लेखहरू विचारप्रधान छन्, विचारोत्तेजक छन्, उत्प्रेरक छन्, जानकारीमूलक छन् र तथ्यपरक छन् । मानवीय नैतिक...

‘भगवतीचरणामृत’ महाकाव्यकार यज्ञप्रसाद उपाध्याय त्रिपाठीको तेस्रो महाकाव्य हो । यसमा सुरुमा प्रारम्भ, त्यसपछि प्रथमदेखि पञ्चदशसम्मका १५ सर्ग र अन्त्यमा उपसंहार छन् । ‘प्रारम्भ’ मा १५ श्लोक, प्रथम सर्गमा ८० श्लोक, द्वितीय, तृतीय, चतुर्थ, पञ्चम, षष्ठ र सप्तम सर्गमा १–१ सय श्लोक, अष्टम सर्गमा ८० श्लोक,...

‘आत्मानुभूति’ (कवितासङ्ग्रह) आध्यात्मिक साहित्यकारका रूपमा सुपरिचित व्यक्तित्व ढुण्डिराज पोखरेलको चिन्तन र त्यसलाई कवितामा प्रस्तुत गर्ने शिल्पको परिणति हो । साहित्यसाधनामा रहेको उहाँको सह्राहनीय र प्रशंसनीय प्रयासस्वरूप प्रस्तुत यस सङ्ग्रहका कविताहरू देश, समाज, प्रकृति र अध्यात्मसँग सम्बन्धित छन् । अधिकांश कविताहरू सूक्तिमय छन् । छन्द र...

‘आत्मबोध’ (कथासङ्ग्रह) आध्यात्मिक साहित्यकारका रूपमा सुपरिचित व्यक्तित्व ढुण्डिराज पोखरेलको चिन्तन र त्यसलाई कथामा प्रस्तुत गर्ने शिल्पको परिणति हो । उहाँको यो चौथो कृतिले नेपाली पाठकलाई नैतिक आदर्श र मानवीय चेतना दिएर आत्मिक जागरण गराउनेछ । कथाहरूको अन्त्यमा त्यस कथाले दिन खोजेको सन्देश पनि प्रस्तुत गरिएको...

यज्ञप्रसाद उपाध्याय त्रिपाठीद्वारा लिखित ‘कन्याकुमारी’ महाकाव्यमा २ हजार ३ सय ६१ श्लोक छन् । यी श्लोकलाई छन्दोबद्ध गर्न नसके पनि यथासम्भव लयबद्ध पार्ने प्रयास महाकाव्यकारले गर्नुभएको छ । जीवनको उत्तरार्धमा पुगेका व्यक्तिमा गुम्सिएर बसेको प्रतिभाबाट जस्तोसुकै रूपमा काव्य तयार पारिए पनि त्यसलाई समाजसमक्ष ल्याइदिनुपर्छ भन्ने…

प्रा. सुवास केसीद्वारा लिखित Impressions and Expressions नामक पुस्तक लेखकको पहिलो प्रकाशन हो । अत्यन्त उत्कृष्ट लेखन, साजसज्जा र छपाइ रहेको यस पुस्तकले व्यवस्थापनका साथै दार्शनिक पक्षलाई बढी जोड दिएको छ । मानिसले झिनामसिना मानेका कुराले पनि कति अहम् भूमिका खेलेका हुन्छन् भन्ने कुरा पनि...

डा. गोपाल पौड्याल ‘मन्डने’ काभ्रेपलान्चोक जिल्लामा जन्मनुभएका साहित्यिक प्रतिभा हुनुहुन्छ । उहाँद्वारा लिखित ‘अमरज्योति’ खण्डकाव्य आर्थिक र मानसिक दुवै रूपमा विपन्न नेपाली परिवारको वियोगान्त कथा हो । जातिभेदले ग्रस्त पारेको समाजको कुप्रथालाई चुनौती दिएपछि त्यसबाट व्यक्तिगत र सामाजिक जीवन नै तहसनहस हुन पुगेको, बेरोजगारीको समस्याका...

नरनारायण ‘वत्स’ को दोस्रो कवितासङ्ग्रह ‘समयको अन्तराल’ नामक प्रस्तुत कृति हो । यस कृतिमा त्रिचालीसवटा गद्यकविताहरू सङ्कलित छन् । देशको राजनीतिक अस्थिरताप्रति चिन्ता, आपसी अविश्वास, निराशा र सङ्कटबाट उब्जेको दुःख, राष्ट्रप्रतिको प्रेम, राष्ट्रियता र मानवीय स्वतन्त्रताप्रतिको निष्ठा, विद्रोह र व्यङ्ग्य, प्राकृतिक सौन्दर्यप्रतिको मोह यस सङ्ग्रहका...

यज्ञप्रसाद उपाध्याय त्रिपाठीको ‘राधाचरणामृत’ नामक प्रस्तुत महाकाव्यमा १२ सर्ग र १ हजार ७ सय ४३ श्लोक छन् । सबैभन्दा छोटो सर्ग पहिलो र सबैभन्दा लामो सर्ग तेस्रो देखिन्छ । यो उहाँको दोस्रो कृति हो । यो महाकाव्य लयात्मक ढाँचामा लेखिएको छ । छन्द नमिले पनि...

‘मनमा नअटेका कुरा’ अक्षरयात्री लोकमान मास्केका गद्यकविताहरूको सङ्कलन हो । यसभिका कविताहरू पढ्दा पृष्ठभूमिका रूपमा पाठकले साढे चार दशकअघिको समयवृत्तमा पुग्नुपर्छ । यस सङ्ग्रहमा स्रष्टाको उमेरसँग मिलाएर कवितासङ्ख्या राखिएको छ । लामा–छोटा दुवैथरिका कविताहरूको यस सङ्ग्रहमा राष्ट्रिय स्वाभिमानी भावनाा, प्रगतिशील चिन्तन, सामयिक चित्रण, विपरीतलिङ्गीप्रतिको अनुराग,...

हरि कोर्कालीको तेस्रो कृति ‘धृतराष्ट्रको शुभकामना’ ३३ वटा व्यङ्ग्यकविताहरूको सङ्ग्रह हो । यस सङ्ग्रहभित्रका हरेक कविता पढ्दा पाठकको मनले अनायासै ‘आहा’ भन्न सक्छ । बहुसङ्ख्यक नेपाली पाठकले भन्न खोजेका तर आँट नआएर भन्न नसकेका अनि लेख्न चाहेका तर भाँती पुग्न सक्तैन कि भनेर पन्छिएका विषयहरू...