फालिकोटको फाली 

भोजपुरको ‘फालिकोट’ ज्ञानेन्द्रराज भट्टराईको जन्मस्थल हो भने हलोमा राखिने ‘फाली’ उनको जीवनको बिम्ब । यस कृतिमा ‘फाली’ कृतिकारको चारित्रिक कमजोरी र सबलताको चिह्न, उनको सेवाक्षेत्रको विशेषता र योगदानको पहिचान अनि पारिवारिक जीवन र जीविकाको प्रतीक बनेको छ । ‘फालिकोटको फाली’ ले नेपालको न्यूनवित्तीय ग्रामीण जीवन भोगेको र परिस्थितिको भुमरीभित्र फनफनी घुमेको एउटा जीवनको सग्लो चित्र उतारेको छ । यसले विद्रोही चेतना भएर पनि अन्तर्मुखी स्वभाव, पारिवारिक परिवेश, कर्मक्षेत्रभित्रको दुर्दान्तता र देशको राजनीतिक परिस्थिति, प्रशासनिक उत्पीडन र सामाजिक मनोवृत्तिका कारण निरीह बन्न पुगेको एउटा शिक्षित नागरिकको जीवनलाई प्रस्तुत गरेको छ । कृतिकारको स्मरणवृत्तान्तका रूपमा प्रस्तुत भएको यस कृतिले थुप्रै ऐतिहासिक प्रसङ्गहरूलाई पनि राम्ररी प्रस्तुत गरेको छ ।